large_استصناع تقریرات.png

medium_استصناع تقریرات.png

small_استصناع تقریرات.png

thumbnail_استصناع تقریرات.png

استصناع تقریرات.png

فقه عقود مستحدثه

عقد_استصناع

عقد استصناع

عقد استصناع 6

طلبه سطح 3 مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه السلام تحت اشراف آیت الله مکارم شیرازی، عضو مرکز امور نخبگان حوزه علمیه قم، مدرس، نویسنده کتب و مقالات متعدد، همکاری در امور پژوهشی پژوهشگاه های حوزوی و دفتر فقه معاصر تحت نظر استاد حسین اثنی عشری

عقد استصناع 5

عقد استصناع 4

مباحث مطرح شده در این جلسه:<ul><li>بررسی عقد مستقل بودن عقد استصناع</li><li>بررسی اجاره بودن عقد استصناع</li><li>بررسی شمول ادله وفای به عهد نسبت به عقد استصناع</li><li>بررسی لفظ عقد و شمول آن نسبت به التزام طرفینی بدون بیع در عقد استصناع</li></ul>

عقد استصناع 3

موضوع جلسه:&nbsp; بررسی کلام محقق هاشمی و محقق مؤمن در بیان ماهیت عقد استصناع.

عقد استصناع 2

موضوعات جلسه:&nbsp; ۱- بیان پنج احتمال در صحت عقد استصناع. ۲- مناقشه در احتمال اول (جعاله) و احتمال دوم (عقد مستقل). &nbsp;

عقد استصناع 1

آخرین بحثی که در رابطه با سرقفلی وجود دارد و استاد در این جلسه بدان پرداخته اند، بحث از ارث سرقفلی می باشد.در این رابطه استاد بیان داشته اند که اگر:<ul><li style="text-align:justify;">سرقفلی را حق الایجار به معنی واگذاری حق اجاره دادن ملک به مستأجر بدانیم، در این حالت به مقتضای صناعت حق سرقفلی باید به ارث برسد، البته در این رابطه شبه ای وجود دارد مبنی بر اینگه این حق برای خود شخص اعتبار شده است و با موت او از بین می رود و اگر هم حق برای ورثه او مستقل اعتبار شده باشد، دیگر ارث نیست زیرا به سبب موت به آنها نرسیده است، بلکه به جعل مستقل به آنها رسیده است. اما انصاف این است که این شبه خلاف فهم عرفی است، از این رو طبق این مبنا به نظر ارث در حق سرقفلی ثابت باشد.</li><li style="text-align:justify;">سرقفلی را حق سکنی یا وکالت مالک به مستأجر بدانیم، در این حالت ارث در آن وجود نخواهد داشت، و اگر هم این حق به ورثه برسد به سبب انشاء مستقلی است که برای آنها در حق سکنی یا وکالت قرار داده شده است.</li></ul>ثمره اختلاف در این مسئله هم این است که طبق نظریه حق سکنی که در حقیقت سرقفلی طبق نظر آیت الله خوئی بیان شده است، پرداخت خمس بر عهده ورثه وجود دارد، زیرا مالی است که حق سکنی آن به صورت مستقل به آنها داده شده است و پرداخت خمس در فائده ای که حاصل شود لازم است.پس از بررسی این مسئله، استاد در ادامه جلسه به مقتضای سوالات موجود در کلاس به نکاتی پیرامون بحث ارث بودن زوجه از اموال غیر منقول پرداخته اند و نکاتی را با توجه به مبانی فقهی و فتاوای موجود در فقهاء معاصر مطرح فرموده اند.

large_تقریرات سرقفلی شهیدیpng.png

medium_تقریرات سرقفلی شهیدیpng.png

small_تقریرات سرقفلی شهیدیpng.png

thumbnail_تقریرات سرقفلی شهیدیpng.png

تقریرات سرقفلی شهیدیpng.png

نظام اقتصادی اسلام

فقه-عقود-مستحدثه

سرقفلی

احکام_سرقفلی

سرقفلی 18

در ادامه بحث از حکم خمس سرقفلی که در چند جلسه قبل نیز بدان پرداخته شده بود، استاد در این جلسه استاد به گوشه ای دیگر از حکم این مسأله اشاره فرموده اند.یکی از اختلافات مؤثر در باب خمس که در مسأله سرقفلی نیز منطبق می شود، اختلاف در خمس داشتن یا خمس نداشتن، آلات کسب است. یعنی آیا آلاتی که وسیله کسب انسان شمرده می شوند و اگر آنها نبود، کسب ممکن نبود نیز خمس دارند یا خیر؟در این مسئله صاحب عروه مرحوم سید یزدی مطلقا قائل به وجوب خمس شده اند، اما در مقابل این قول، تفاصیلی در مسئله وجود دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد:تفصیل آیت الله حکیم و آیت الله بهجت: اگر عدم وجود آلت کسب باعث منقصت اجتماعی شود، خمس ندارد و الا دارد.تفصیل میرزای قمی و شیخ انصاری: اگر نیاز زندگی به این است که سرمایه را وسیله کسب قرار دهد خمس ندارد، و الا دارد.تفصیل مرحوم امام: اگرپس از پداخت خمس اصل مال، با بقی مانده می تواند کاری آبرومند راه بی اندازد، خمس دارد و الا ندارد.تفصیل آیت الله خوئی: به میزان مئونه سالیانه از آن پول خمس ندارد، اما خمس مابقی مازاد بر مئونه سالیانه از آن پول که سرمامه کسب شده است را باید پرداخت کرد.با توجه به تفاصیل موجود در مسئله، میتوان بحث را بر مسئله سرقفلی نیز منطبق نمود، چرا که حق سرقفلی نیز آلتی برای کسب است، مثلا به مقتضای فتوا مرحوم امام ره، اگر بعد از پرداخت خمسِ مال، با باقی مانده سرمایه می تواند مثلا مغازه ای آبرومند بخرد، پرداخت خمس، واجب است و الا واجب نخواهد بود. و همچنین مسئله بر طبق سایر مبانی نیز باید مورد بررسی و تطبیق قرار گیرد، که استاد در لا به لای کلمات به بررسی آن پرداخته اند.

سرقفلی 17

در ادامه مطالب مطرح شده در جلسات گذشته در این جلسه استاد به بررسی جریان یا عدم جریان خمس، در خود حق سرقفلی پرداخته اند.در این رابطه ادعایی که مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است، بحث از این است که آیا موضوع خمس عین خارجی است، یا اینکه مطلق حقوق نیز متعلق خمس می باشند، مثلا اگر فرض شود به جهت شهرت یافتن کتابی، حاضر بودند به مؤلف آن کتاب حق تألیف پرداخته کرده و امتیاز چاپ آن را بخرند، اما مؤلف حاضر به فروش نبود، آیا در این حالت می شود مؤلف را ملزم به پرداخت خمس دانست؟ با این بیان که خمس در حقوق نیز جاری است.استاد در پاسخ به این سؤال فرموده اند که متعلق خمس اعیان است و حقوق متعلق خمس واقع نخواهند شد، و بعید است کسی از فقهاء در این فرض قائل به ثبوت خمس شده باشد.در ادامه جلسه نیز استاد بر اساس سایر مبانی در تفسیر حقیقت حق سرقفلی، یعنی مبنای وکالت، مأذونیت در تصرف و حق سکنی، مسأله خمس در سرقفلی را مورد بررسی قرار داده اند.

سرقفلی 16

در ادامه مطالب مطرح شده در جلسه قبل، که بحث به بررسی خمس در خود سرقفلی رسیده بود، استاد در این جلسه در رابطه با خمس فرموده اند به نظر ما موضوع ادله خمس فائده است، بنابراین اگر در سرقفلی فایده صادق باشد در اینصورت، خمس در آن نیز ثابت خواهد بود. البته شبه ای از ناحیه دیگر وجود دارد که مورد بررسی قرار خواهد گرفت.همچنین استاد در این جلسه به رد بیان آقا ضیاء عراقی در رابطه با اینکه خمس صرفا در ارباح مکاسب و نه مطلق فائده جاری است، پرداخته است و این مطلب را نپذیرفته اند.اما در رابطه با اینکه اگر موضوع خمس فائده باشد، آیا سرقفلی نیز خمس خواهد داشت یا خیر، باید بیان شود که شبه ای در این باره وجود دارد و آن این است که فائده ممکن است به معنای عینی باشد که در خارج وجود دارد، اما در رابطه با فائده های اعتباری می توان منکر صدق موضوع خمس در آنها شد. از این رو این موضوع نیز علاوه بر اینکه موضوع ادله خمس چیست، باید برای اثبات خمس در سرقفلی مورد بررسی قرار گیرد.استاد در این جلسه به بررسی این مسئله پرداخته و شواهدی را برای اینکه فائده در رابطه با عین خارجی مطرح می شود، ارائه نموده اند.