• بحث ما تربیت جسمی بود و خیلی از فقها این تربیت را بر پدر واجب می‌دانند و در مقابل می‌گویند اگر پدر انجام ندهد اجبار می‌شود و در مبسوط تصریح شده است که «لو امتنع اجبره الحاکم» و یا «و ان انفق و الا کلفه السلطان» و حتی در ادامه داریم که می‌گوید «و ان ابی احبسه» و «ان ابی عزره» و در جواهر هم تصریح شده که اگر منع کرد حاکم او را اجبار می‌کند و اگر حاکم نبود عدول از مؤمنین او را اجبار می‌کنند و اگر عدول هم نبودند فساق او را مجبور می‌کنند و فقهای متأخر هم همین تصریحات مذکور را دارند مثل کشف اللثام و... .
• فقها نفقه نسبت به زوجه را دین می‌دانند و در صورت عدم پرداخت به ذمه زوج است ولی در اقارب یعنی پدر و مادر و فرزند دین نیست و حرام مرتکب شده است.
• در قانون مدنی در ماده 1195 تصریح شده که اقارب نسبی ملزم به انفاق یکدیگرند و پدر باید نفقه فرزند را بدهد و فرزند باید نفقه پدر را بدهد و حتی آمده است که نوه هم نسبت به پدر بزرگ خودش وظیفه دارد و عکس آن هم همینطور است و در ماده 1197 و 1198 فقیر بودن و ندار بودن ذی‌نفقه و ایسار و توانایی پدر به عنوان شرط وجوب نفقه ذکر شده است و در قانون مدنی در صورت نبود پدر پرداخت نفقه را بر مادر واجب می‌کند.
• تا اینجا وظایف تربیت جسمی پدر هم در باب حضانت و هم در باب نفقه که موارد نگهداری و مراقبت را شامل می‌شود ثابت کردیم.
• بحث دیگر از وظایف پدر در قبال ولد، تربیت اخلاق اجتماعی است که آیا پدر وظیفه دارد این اخلاق را به ولد یاد دهد؟ مرحوم کاشف الغطاء در کتاب سؤال و واجب این نوع تربیت اخلاقی را بر پدر واجب می‌داند و بیان می‌دارند که بر پدر واجب است ولد را بر اخلاق فاضله مثل راستگویی، عفت، امانت و امثالهم تمرین دهد و در اهل سنت هم کاشانی حنفی در بدائع الصنایع می‌گوید که پدر باید فرزند را در دوران حضانت بر اخلاق فاضله تربیت کند.

در پنجمین جلسه از مباحث درس خارج فقه تربیت که توسط استاد معظم آیت الله مقیمی حاجی تدریس می‌شود به تصریحاتی در حکم امتناع نفقه و همچنین به بیان موادی از قانون مدنی پیرامون نفقه و همچنین به حکم تربیت اخلاقی پرداخته شد که لازم است جهت بهره‌مندی از تفصیل مطالب مذکور صوت جلسه این درس را استماع فرمایید.