در این جلسه که آخرین جلسه از بررسی مباحث فقهی مرتبط با بحث عجب می باشد، استاد به بررسی رابطه عجب و فساد عملی که آغشته به عجب گردیده است، پرداخته اند. به این معنا که آیا عجب می تواند باعث فساد عمل گردد، یا اینکه حتی اگر از ناحیه تکلیفی عجب را حرام بدانیم، این حرمت به ناحیه حکمی وضعی ارتباطی نداشته و موجب فساد عمل نخواهد شد. همچنین استاد بیان فرموده اند که اعمال برای رسیدن به حد نهایت خود باید هم “فی الله” و هم “لله” باشند، یعنی هم نفس عمل درست باشد و هم غرض از اتیان آن. بنابراین ارتباط عجب با فساد عمل باید در این دو جهت مورد بحث واقع شود.&nbsp;&nbsp;&nbsp;

اخلاق غفاری.png

فقه اخلاق

فقه اخلاق 12

استاد در این جلسه و در ادامه با مبحث عجب، نکته ای در رابطه با شروط و موانع و آنچه که مخل به عبادت است مطرح کرده و می فرمایند که در طول تاریخ فقهی از اینگونه ادله اثری دیده نمی شود و یا با روایاتی که به آنها برای اثبات این خلل و موانع استشهاد شده باشد، برخورد نکرده ایم.در رابطه با بحث عجب نیز فرموده اند که اگر دلیلی بر اخلال رساندن قطعی آن به عبادت داشته باشیم که باید به مقتضای آن اخذ نمود، اما اگر در این رابطه دلیلی نداشته باشیم، مسئله وارد بحث اقل و اکثر ارتباطی می شود که در علم اصول مورد بحث قرار گرفته و ما نیز قائل به برائت هستیم، بنابراین اگر به مقتضای ادله کار در مسئله عحب حل شد که نوبت به اصول عملیه نمی رسد، و الا مسئله را باید با تمسک به اصول عملیه حل کرد و مقتضای اصل عملی در محل بحث نیر برائت می باشد.&nbsp;&nbsp;