- بحث در این باره بود که آیا انسان سلطنت بر اعضا و جوارح خود را دارد و میتواند ضرر و نقصی را بر آنها وارد کند و یا اینکه آنها را ا اهدا نماید؟ از جمله آیاتی که در این باره وارد شده و مورد استدلال قرار گرفته آیه شریفه «وَ أَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لاَ تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَ أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ» است.
- نسبت به این آیه شریفه به این نتیجه رسیدیم که از عبارت «وَ لاَ تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ» به راحتی میشود الغای خصوصیت کرد و مرجع در الغای خصوصیت عرف است و ذکر «بِأَيْدِيكُمْ» برای شدت قبح است.
- آیا از خود «القا» هم میتوان الغای خصوصیت کرد و گفته شود که آیه میفرماید اصلاً وقوع در هلاکت حرام است؟ به بیان دیگر؛ آیا «لا تلقوا» موضوعیت دارد یا طریقیت؟
- بعد از تأمل به این نتیجه رسیدیم که «لا تلقوا» موضوعیت دارد؛ یعنی خود هلاکت نفس مسلم حرام است.
- مرحوم سبزواری در تفسیر خود وقتی این آیه شریفه را مطرح میکند، میفرماید: این نهی عام بوده و هر چیزی که موجب القای به تهلکه است را شامل میشود.
- به نظر ما سیاق آیات قرینیت ندارد. لذا با اینکه این آیه در سیاق آیات جهاد است ما سیاق را در قرآن قرینه نمیدانیم زیرا قرآن یک کتاب غیرمعمولی است و یک کتابی برخلاف همه کتب است.
- از جمله نتایجی که از این مطلب در فقه پزشکی به دست میآید آن است که معالجه واجب است و ترک العلاج معنایش القای نفس در تهلکه است.
در دومین جلسه از مباحث درس خارج قاعده سلطنت بر اعضاء، استاد معظم آیت الله فاضل لنکرانی به بررسی الغای خصوصیت از «القاء» و دیدگاه مرحوم سبزواری و صاحب مجمع البیان در این باره میپردازند که لازم است جهت بهرهمندی از تفصیل مطالب مذکور صوت جلسه این درس را استماع فرمایید.