در این جلسه نیز استاد به بررسی صحت و سقم نظریه دوم درباره نحو وجود شخص اعتباری پرداخته اند، قائلین به نظریه دوم معتقدند که وجود شخص اعتباری وجودی حقیقی است و در خارج موجود است.کتاب این نظریه را مخالف وجدان دانسته و از این جهت آن را نقد می نماید، زیرا آن چیزی که با وجدان درک می شود این است که در عالم خارج صرفا اشخاص طبیعی وجود دارند که خود منشئ و معتبِر اشخاص اعتباری هستند، بنابراین وجدان قاضی به عدم وجود حقیقی اشخاص اعتباری می باشد.

large_شخص شب زنده دار.png

medium_شخص شب زنده دار.png

small_شخص شب زنده دار.png

thumbnail_شخص شب زنده دار.png

شخص شب زنده دار.png

فقه شخص اعتباری

فقه-شخص-حقوقی

شخصیت-حقوقی

فقه-شخص-اعتباری

شخص اعتباری

استاد مهدی شب زنده دار، از اساتید مطرح حوزه علمیه قم، به تدریس دروس خارج فقه و اصول اشتغال دارند.ایشان در فروردین ماه سال 1392 با حکم رهبر معظم انقلاب &nbsp;به عضویت در شورای نگهبان در آمدند، در ادامه این حکم در سال 1401 توسط ایشان تمدید گردید.از اساتید مطرح ایشان باید به میرزا جواد تبریزی، مرتضی حائری یزدی و حسین وحید خراسانی اشاره کرد.پس از تدوین کتب “الفائق فی الأصول” و “الخشص الإعتباری” توسط دفتر فقه معاصر حوزه های علمیه، استاد شب زنده دار علاوه بر تدریس عناوین مد نظر در دروس خارج خود، به تدریس خارج این دو کتاب نیز پرداختند؛ تمامی صوت جلسات و تقریرات این درس در همین صفحه بارگزاری شده است.&nbsp;&nbsp;

شخص اعتباری، جلد 1، 24

طلبه سطح 3 مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه السلام تحت اشراف آیت الله مکارم شیرازی، عضو مرکز امور نخبگان حوزه علمیه قم، مدرس، نویسنده کتب و مقالات متعدد، همکاری در امور پژوهشی پژوهشگاه های حوزوی و دفتر فقه معاصر تحت نظر استاد حسین اثنی عشری

بحث درباره نحو وجود شخص اعتباری بود، که قول اول که قائل به وجود مجازی شخص اعتباری بود، تبیین و بررسی گردید.قول دومی که در این باره وجود دارد، قول به وجود حقیقی برای شخص اعتباری است، البته قائلین به این قول در اینکه مراد از شخص حقیقی چیست، متحد نیستند و اختلافاتی در این مسئله دیده می شود، که در این جلسه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

شخص اعتباری، جلد 1، 23

در این جلسه نیز استاد به بررسی نوع وجود شخص اعتباری پراخته اند. عده ای از اهل حقوق گفته اند که وجود شخص اعتباری به نحو وجود مجازی است و در حقیقت اسناد اعمالی که به ظاهر توسط شخص اعتباری انجام می شوند، به افراد حقیقی است که پشتوانه این شخص اعتباری قرار دارند. چرا که برای وجود حق و تکلیف کردن بر شخصی نیازمند ادراک و انتباه داریم و چنین مواردی در شخص اعتباری مفقود است.استاد در بررسی اعتبار سنجی این قول، آن را مردود دانسته و وجود ادراک و انتباه را شرط تحقق حق داشتن و تکلیف شدن نمی دانند. &nbsp;

شخص اعتباری، جلد 1، 22

در این جلسه ابتدا استاد به بررسی تقسیمات موجود درباره شخص اعتباری پرداخته اند و سپس به توضیح تفصیلی بعضی از اقسامی که مطرح شده اند می پردازند.در ادامه نیز بحث وارد به فصل هفتم کتاب شده و متمرکز بر روی نوع وجود شخص اعتباری، گردیده است. چرا که در عالم سه نوع وجود قابل فرض است، یکی وجود حقیقی است و دیگری وجود اعتباری، و نوع سوم نیز وجودی است نه اعتباری است و نه حقیقی بلکه وجودی مجازی است، مثلا می گویند ناودان جریان پیدا کرد ر حالی که در حقیقت آب از ناودان جریان پیدا کرده است، اما جریان را به خود ناودان نسبت می دهند، یعنی در این حالت یک وجود مجازی برای ناودان فرض کرده اند.حال اختلاف شده است که وجودی که شخص اعتباری دارد، از کدام نوع از این اقسام است، استاد در این جلسه به بررسی قول قائلین به وجود مجازس شخص اعتباری پرداخته و آن را مردود دانسته اند.

شخص اعتباری، جلد 1، 21

مطالب مطرح شده در این جلسه به شرح ذیل می باشند:1ـ شرکت در قرعه کشی به دو نحو انجام می گیرد: بلا عوض ـ با عوض22ـ سؤالاتی که در قرعۀ با عوض وجود دارد: ـ عوض بإزاء چه چیزی قرار می گیرد؟ آیا در مقابل برگۀ قرعه کشی است یا بإزاء حقّ شرکت در قرعه کشی پرداخت می شود؟ ـ حکم أخذ مال توسط برگزار کنندۀ قرعه کشی چیست؟ ـ حکم أخذ جایزۀ قرعه کشی چیست؟ و...4ـ أنواع وأقسام قرعه کشی با مثال های متعارف آنها.5ـ قرائت متن

large_بحوث تعظیمی فر.png

medium_بحوث تعظیمی فر.png

small_بحوث تعظیمی فر.png

thumbnail_بحوث تعظیمی فر.png

بحوث تعظیمی فر.png

فقه عقود مستحدثه

فقه-عقود-مستحدثه

بحوث فقهیة

بحوث فقهیة 25

مطالب مطرح شده در این جلسه عبارتند از:1ـ قرائت روایتی از کتاب الکافی مرحوم کلینی2ـ نکته: بیمۀ تقابل وهمچنین إعادۀ تأمین، در قانون کشور ایران وجود ندارند.3ـ بحث أرکان و شروط بیمه، در کلمات فقهاء مختلف بیان شده است؛ از نظر مصنف، عقد بیمه چهار رکن با سه شرط دارد. در حالی که مرحوم امام فقط إیجاب وقبول را رکن بیمه می داند.4ـ بحث مهم در عقد بیمه، تخریج فقهیِ آنست که در سعه وضیقِ شرعیّت بیمه بسیار مؤثر خواهد بود. و در ادامه به نظر مرحوم خوئی ومرحوم امام در وجه شرعیِ بیمه وتأثیر آن در سعه وضیق فتوای ایشان اشاره شد.5ـ دو نکته در بیمۀ تقابل: اولاً چرا هبۀ مشروط در کلام مصنف مطرح نشد؟ ثانیاً أکثر فقهاء با تفسیری که بیان شد، بیمۀ تقابل را از باب شرکت صحیح دانسته اند.

بحوث فقهیة 24

مطالب مطرح شده در این جلسه عبارتند از:1ـ نظر مصنف مبنی براینکه فوائد ربوی در عقد بیمه صحیح نیست وادلۀ قرض ربوی شامل آنها می شود.2ـ قرائت متن3ـ اشکال به مصنف: أولاً این نظر با آنچه سابقاً بیان کرده اند، (در جلسۀ 21 گذشت) تهافت دارد! وثانیاً چرا قرض ربوی شامل این فرض باشد؟! بلکه هبۀ مشروط وصلح مشروط قابل تصویر است وأصلاً دلیلی ندارد که این موارد، مشمول عنوان قرض باشد.

بحوث فقهیة 23

مطالب این جلسه عبارتند از:1ـ قرائت متن2ـ دو نکته از مباحث قبلی:الف) بیمه تقابل، مختلف تفسیر شده است..در عبارت صالح حمدون تفصیل نداده که آیا مالی که در صندوق بیمه گذاشته می شود، باقی می ماند وهیچ معامله ای با آن نمی شود یا اینکه با آن مال، معاملات و.. انجام می شود؟ لذا از این جهت، کلام ایشان اطلاق دارد.طبق تفسیر برخی واطلاق مذکور، یک توجیه دیگر به صلح ومعاملۀ مستقله اضافه می شود که: در فرض جریان مبلغ صندوق، در حقیقت، یک شرکت مالی تأسیس شده است که در ضمن آن، شرط جبران خسارت کرده اند؛ پس از باب عقد شرکت شرعیّت پیدا می کند؛ البته با أحکام خاص این عقد.3ـ قرائت متن منهاج الصالحین مرحوم خوئی دربارۀ بیمه تقابل، ج1، ص422.

بحوث فقهیة 22

مطالب مطرح شده در این جلسه:1ـ ادامۀ بیمۀ تقابل و قرائت متن آن2ـ در بیمۀ تقابل، مالک مال صندوق کیست؟ آیا مال موجود، مشاع بین أفراد شریک در صندوق است یا اینکه برای صندوق جبران خسارت، یک هویّت وماهیّت اعتباری جعل می شود که آن، مالک است؟پاسخ به این سؤال، می تواند آثار فقهی داشته باشد؛ مثلاً اینکه اگر یکی از أعضاء بمیرد، حکم سهم او از این مال چیست؟ آیا به ارث می رسد یا ...؟3ـ عقد بیمه با پرداخت سود: یکی دیگر از أنحاء بیمه این است که برای تشویق مردم به انعقاد قرارداد بیمه، علاوه بر جبران خسارت، بیمه شونده در سود شرکت بیمه شریک می شود.مصنف می فرمایند که شبهه در این نوع از بیمه، ربوی بودنِ آنست که در پاسخ، فرموده اند که بیمه، قرض نیست تا از قبیل قرض ربوی وحرام باشد، بلکه از باب صلح یا سایر توجیهات شرعی صحیح است.ولکن استاد به پاسخ مصنف قانع نشدند وجای سؤال وشبهه را باقی گذاشتند.4ـ قرائت متن (تأمین همراه با اشتراک در سود سهام داری)

بحوث فقهیة 21

مطالب مطرح شده در این جلسه به شرح ذیل است:1ـ تنبیهات بیمه و اشاره به بحث بیمۀ تقابل:<ul><li style="direction:rtl;text-align:justify;">بیمه های متداول اینست که یک شخصی بیمه شونده با یک شرکت بیمه گذار قرارداد بیمه می بندد، ولی در بیمۀ متقابل، یک صندوق جبران خسارت درست می شود؛ به این معنا که مجموعه ای از أفراد با یکدیگر جمع می شوند وبا یکدیگر مبالغی را بر اساس سرمایه وسهم مدّ نظر خود در آن صندوق می گذارند تا در فرض خسارت به یکی از أعضاء، از آن صندوق جبران خسارت گردد. به عبارت دیگر، چند فرد با هم، بیمه گری متقابل دارند.</li></ul>2ـ توجیه شرعیّة بیمۀ متقابل:&nbsp;<ul><li style="direction:rtl;text-align:justify;">مصالحه؛ به این معنا که هر فردی با دیگر أفراد مصالحه می کند بر اینکه تملیک مال کند بإزاء جبران خسارات احتمالی توسط سایر أفراد (مجموعاً).&nbsp;</li><li style="direction:rtl;text-align:justify;">عمومات باب معامله</li></ul>4ـ قرائت متن

بحوث فقهیة 20

استاد امین اسد پور از اساتید سطح عالی حوزه علمیه قم بوده و به تدریس دروس فقه و اصول و همچنین دروس فلسفه اشتغال داشته و هر ساله طلاب به بهره گیری از دروس ایشان مشغول هستند.استاد اسد پور در کنار تدریس در مسائل مذکور به تدریس هرمنوتیک، انسان شناسی و اموری از این قبیل در مرکز تخصصی اسراء پرداخته اند.اکنون استاد اسد پور عضو شورای علمی طرح شهید صدر در بنیاد شیخ انصاری بوده و به داوری طرح های پژوهشی ارائه شده به این بنیاد می پردازند.از دیگر خصوصیات ایشان، تمایل فکری و بررسی تحلیلی آراء امام خمینی توسط ایشان می باشد.

استاد علیرضا اعرافی متولد سال 1338، از اساتید مطرح و از سال 1395 مدیر حوزه‌های علمیه می باشند. ایشان در سال 1398 با حکم رهبر معظم انقلاب، به عضویت شورای نگهبان در آمدند.استاد اعرافی علاوه بر مشاغل اجرائی، به تدریس خارج دروس حوزوی نیز اشتغال داشته و دروس فقه، اصول، تفسیر، فلسفه فقه و…. ایشان از دروس پر رونق حوزه علیمه قم می باشد.در رابطه با فقه معاصر نیز، ایشان در چند سال اخیر به بررسی مباحث فقه اجتماعی پرداخته اند. صوت و تقریر جلسات این درس، به علاوه ارائه کلیات مطالب ارائه شده در هر جلسه با هدف آشنائی بیشتر با محتوای هر درس، به تفکیک جلسات در همین صفحه ارائه شده است.

بسم الله الرحمن الرحيم<ul><li style="direction:rtl;text-align:justify;">مشخصات فردی: علی عندلیبی در سال 1334 (68 سال) متولد در شهر فامنین از استان همدان&nbsp;</li><li style="direction:rtl;text-align:justify;">تحصیلات حوزوی:&nbsp;در سال 1349 وارد حوزه علمیه قم شده و دوره سطح را در مدت پنج سال با استفاده از محضر اساتید معظم حضرات آقایان طالقانی، باکوئی، دوزدوزانی، علوی‌گرگانی، شهید حقانی، اعتمادی، ستوده، حرم‌پناهی، محمدی‌گیلانی، راستی‌کاشانی، طاهری‌خرم‌آبادی و... به پایان رسانده و از سال 1354 به مدت 17 سال از درس خارج فقه و اصول اساتید معزز حضرات آیات &nbsp;شیخ کاظم تبریزی، شیخ جواد تبریزی، شیخ مرتضی حائری، وحید خراسانی و مؤمن استفاده کرده و در سال 1372 همراه با اخذ مدرک سطح4 موفق به دریافت گواهی اجتهاد از طرف حضرات آیات جناب آقایان مؤمن و طاهری‌خرم‌آبادی شده است. ایشان در رشته فلسفه از محضر اساتید گرانمایه جناب آقایان محمدی‌گیلانی و جوادی‌آملی کتاب‌های شرح منظومه، اسفار و شفاء را آموزش دیده است.&nbsp;</li><li style="direction:rtl;">تدریس و پژوهش:</li></ul>تدریس سطح تا سال 1376 و پس از آن تدریس خارج فقه و اصول در موسسه بقیه الله (عج) و سایر مراکز فقهی و به صورت آزاد و عضو هیئت علمی جامعة المصطفی (ص). موضوعات تدریس و تحقیق&nbsp;فقهی ایشان عبارتند از:<ul><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">فقه بورس و&nbsp;بازار سرمایه</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">فقه&nbsp;شرکت‌های سهامی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">مکاسب، بیع و ربا</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">شخص حقوقی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">جامعه‌شناسی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">تغییر جنسیت</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">ارث&nbsp;زوجه از عقار</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">ولایت فقیه</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">احکام مفقودالاثر</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">غنا و موسیقی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">خمس</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">زکات</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">صلات</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">صوم و مسائل مستحدثه آن</li></ul>همکاری با دفتر همکاری حوزه و دانشگاه حدود 10 سال.همکاری با مدارج علمی مدیریت حوزه علمیه قم از سال 1372 به عنوان داور، راهنما، مشاور و عضویت در کمیته تخصصی فقه و اصول. و&nbsp;استاد راهنما و مشاور ده‌ها پایان‌نامه در موضوعات معاصر حوزه اقتصادی و مالی&nbsp;همکاری با مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام در تدوین کتب و مقالات برای مجمع فقه جده.&nbsp;تدوین کتاب رسمی اصول فقه شیعه برای ارسال به آن مجمع.عضویت در مجمع مشورتی فقهی شورای نگهبان.ممتحن اجتهاد نامزدهای عضویت در مجلس خبرگان رهبریعضو&nbsp;گروه اقتصادی موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی.تأسیس گروه فقهی با همکاری عده‌ای از اساتید برای تدوین کتاب جامع فقهی مشتمل بر آراء فقهاء و ادلّه آنها از متقدمین تا دوران معاصر.عضو کرسی علمی فقه و اصول هیئت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی و نقد و مناظره.همکاری با گروه‌های علمی فقه‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.عضو&nbsp;شورای علمی دفتر فقه معاصر حوزه‌های علمیه از سال 1395.عضو هيات امناء موسسه عالی فقه و علوم اسلامی.&nbsp;<ul><li style="direction:rtl;text-align:justify;">تألیفات و آثار علمی: از ایشان آثار علمی متعددی به‌جای ماننده که برخی نیز چاپ شده از جمله:</li></ul>اصول: کتاب قواعد اصول الفقه علی مذهب الإمامیّة.فقه: کتاب الخمس حدود 10 جلد، فقه البورصة والأوراق المالية 4 جلد، کتاب الإعتکاف، رسالة فی تنجیس المتنجس، رسالة فی التحکیم فی القضاء، رسالة بطاقة الإئتمان، رسالة فی بیع الدین، رسالة فی عفو المجنی‌علیه، رسالة فی الصلاة خلف المقام حیث ما کان، رسالة فی غسل الإحرام.رجال: کتاب ابراهیم بن هاشم مشتمل بر قواعد عامه و توثیقات عامه رجالی.تاریخ: کتاب فاطمة بعد أبیها سلام‌الله علیهما وآلهما. &nbsp;جامعه‌شناسی: مقومات جامعه، قانونمندی جامعه، قوانین حاکم بر جامعه، جبر اجتماعی، تغییرات اجتماعی، تفکرات اجتماعی مسلمانان، تفکرات اجتماعی دوران باستان.&nbsp;همکاری در تالیف کتاب الفائق فی الاصولهمکاری در تالیف کتاب الشخص الاعتباری (ماهیت و احکام شخص حقوقی)&nbsp;

استاد محمد محمدی قائنی، از اساتید مطرح درس خارج حوزه علمیه قم بوده، و علاوه بر تدریس دروس مرسوم فقهی و اصولی سنتی با عناونی همچون "کتاب الدیات" و &nbsp;"کتاب القصاص" در فقه، و “نواهی” و “مفاهیم” در اصول، به تدریس درس خارج فقه معاصر نیز پرداخته اند.&nbsp;درس خارج فقه پزشکی استاد قائینی به یکی از دروس مهم فقه معاصر تبدیل شده است.&nbsp;از اساتید ایشام به مرحوم آیت الله خوئی و آیت الله تبریزی اشاره کرد.علاوه بر تدریس، استاد به تألیف کتاب نیز اشتغال داشته و کتبی متعدد از ایشان به انتشار رسیده است، یکی از این کتاب ها کتاب “المبسوط فی فقه المسائل المعاصر” است، که به بررسی فقهی چندی از مسائل معاصر پرداخته است.

استاد سید علی مدرسی طباطبائی، معروف به سید علی مدرسی یزدی در سال 1336 در یزد دیده به جهان گشود. و اکنون نماینده مردم فارس در مجلس خیرگان رهبری می باشد.از اساتید ایشان در دوره تحصیل و شرکت در دورس خارج می توان به شیخ مرتضی حائری، میرزا جواد تبریزی و آیت الله وحید خراسانی اشاره کرد.ایشان در سال های اخیر به تدریس دوری فقه معاصر برای تأمین نیاز جامعه پرداخته اند، و دروسی همچون فقه قانون گذاری و فقه اقتصاد را تدریس نموده اند.