• با توجه به مطالبی که در جلسات گذشته مطرح شده برخی از صاحب نظران، حسن و قبح را جزء مفاهیم اعتباری می‌دانند و برخی آن دو را معقول ثانی فلسفی می‌دانند.
• آنچه که در سنت اسلامی به عنوان نظر اشاعره شکل‌گرفته است (اگر چه نظریاتی هم در سنت‌های دیگر دینی و غیر دینی وجود دارد که کسی حقیقت حسن و قبح را به‌عنوان واقعیت نپذیرد) این است که حسن و قبح از مفاهیم اعتباری قلمداد می‌کنند و براساس این نظریه حسن و قبح تابع اعتبار معتبِر است و به عبارت دیگر آنها می‌کنند.
• عمده‌ترین دلیل‌هایی که اشاعره برای نفی حسن و قبح ذاتی و عقلی بیان نموده‌اند چیست؟
• با توجه به اینکه حسن و قبح از مفاهیم دارای منشأ انتزاع واقعی و بدیهی است چگونه می‌توان واقعیت، ذاتیت و منشأ انتزاع را از حسن و قبح نفی کرد؟ پاسخ اشاعره در این باره چیست؟
• آیا می‌توان گفت تعدد فرهنگ‌ها و تفاوت در داوری‌هایی نشان‌دهنده‌ی این است که حسن و قبح واقعیت ندارد و قراردادی و اعتباری است؟ آیا صرف وجود اختلاف، دلیل بر عدم بداهت می‌شود؟
• با توجه به اینکه حسن و قبح بر افعال حمل می‌شود ولی این حمل بر آن افعال ثابت نیست و در حالتی یک فعل محکوم به حسن است در حالتی دیگر محکوم به قبح است مثل صدق و راستگویی که در حالی حسن است و در حالی دیگر که موجب اتلاف نفوس می‌شود قبیح است، آیا می‌توان گفت ای مطلب نشان‌دهنده این است که واقعیتی در فعل نیست و به قرار و اعتبار وابسته است و ذاتی نیست؟
• آیا می‌توان گفت اجتماع دو عنوان حسن و قبیح در یکجا نشان می‌دهد که حسن و قبح واقعی نیست و اعتباری است؟

استاد معظم آیت الله اعرافی در پنجمین جلسه از مباحث درس خارج فقه روابط اجتماعی در موضوع عدل و ظلم در سال تحصیلی 1403 ـ 1402 با توجه مطالب مذکور در جلسات گذشته به بیان نظریه اشاعره پیرامون حسن و قبح می‌پردازند که برای تببین کامل نظریه اشاعره، ادله و اشکالات بر آنها لازم است فایل صوتی جلسه پنجم استاد معظم کاملاً شنیده شود.