مقاله پیش رو در موضوع خیار مجلس در شخص حقوقی، نگاشته آقایان سید مرتضی و سید جواد خاتمی سبزواری و به همت دفتر فقه معاصر حوزه‌های علمیه تهیه و تدوین شده است.این مقاله بر گرفته از درس خارج شخص اعتباری آیت الله مهدی شب زنده دار می باشد.نویسندگان در چکیده مقاله آورده اند:امروزه زندگی اجتماعی انسان‌ها بدون تعامل با اشخاص حقوقی، امکان‌پذیر نیست و همین امر لزوم تحقیق نسبت به این مهم را دوچندان می‌نماید. موضوعاتی نظیر ماهیت شخص حقوقی، مالکیت وی و... در آثار فقها و حقوقدانان قابل مشاهده است؛ اما مباحثی همچون بحث خیارات، کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ بلکه در مورد حق خیار مجلس هیچ مقاله یا تحقیقی یافت نشد؛ لذا در این تحقیق ثبوت خیار مجلس برای کارگزار (نماینده) شخص حقوقی و همچنین خود شخص حقوقی در دو جهت مورد بررسی قرار گرفته است: جهت اول، شمولیت ادله نسبت به شخص حقوقی و جهت دوم بحث از مانع بودن تفرق نسبت به حق خیار داشتن شخص حقوقی. بررسی این مساله نیازمند تحقیقی جامع بوده و روشن است که نیل به این مقصود، در سایه توصیف و تحلیل گزاره‌های فقهی- اصولی با گردآوری داده‌های کتابخانه‌ای میسر است. در نهایت با بررسی ادله، ثابت می‌شود، مواردی که شخص حقوقی، معامله‌ای را انجام می‌دهد، دارای خیار مجلس بوده و مغیی بودن به افتراق در خیار مجلس هم نمی‌تواند مانع از تشکیل این حق شود.

فقه و مبانی حقوق.jpg

فقه شخص اعتباری

فقه-شخص-اعتباری

فقه-شخص-حقوقی

شخصیت-حقوقی

این مقاله در صدد بررسی اصل جریان خیار مجلس نسبت به شخص حقوقی و بعض شرایط آن می باشد.

واکاوی حکم خیار مجلس در مورد شخص حقوقی و کارگزار او

اعتباری-شب زنده دار.png

استاد مهدی شب زنده دار، از اساتید مطرح حوزه علمیه قم، به تدریس دروس خارج فقه و اصول اشتغال دارند.ایشان در فروردین ماه سال 1392 با حکم رهبر معظم انقلاب &nbsp;به عضویت در شورای نگهبان در آمدند، در ادامه این حکم در سال 1401 توسط ایشان تمدید گردید.از اساتید مطرح ایشان باید به میرزا جواد تبریزی، مرتضی حائری یزدی و حسین وحید خراسانی اشاره کرد.پس از تدوین کتب “الفائق فی الأصول” و “الخشص الإعتباری” توسط دفتر فقه معاصر حوزه های علمیه، استاد شب زنده دار علاوه بر تدریس عناوین مد نظر در دروس خارج خود، به تدریس خارج این دو کتاب نیز پرداختند؛ تمامی صوت جلسات و تقریرات این درس در همین صفحه بارگزاری شده است.&nbsp;&nbsp;

شخص اعتباری، بخش 2، 93

شخص اعتباری، بخش 2، 92

کتاب پیش رو اثر خالد بن عبد العزیز بن ابراهیم الجرید، درباره تبیین حقیقت شخص اعتباری و فرق آن با شخص حقیقی می باشد.از ویژگی های این کتاب مطرح کردن مباحث به صورت انطباقی بر مصادیق موجود در فقه اسلامی و حکومت می باشد، به عنوان مثال ایشان شرکت ها، بیت المال و اوقاف را از مصادیق شخص اعتباری در فقه اسلامی بر شمرده است. همچنین به فرق هایی که در طول تاریخ بر این عناوین عارض شده است، اشاره کرده اند. مثلا در بحث شرکت بیان کرده اند که شرکتی در اسلام در عقودی مانند مضاربه تصویر شده است در حقیقت انسان محور بودن و تمام شرکاء بودند که در مقدمات و نتیجه حاصله از آن شرکت سهیم بودند. اما با توجه به توسعه مسائل و وجود مشکلاتی در شرکت به نحوی که ابتدا تصویر شده بود، مسئله شرکت حقیقتی تازه به خود گرفته است، که البته حقیقت این شرکت ها تفاوت چندانی با شرکت های ابتدائی موجود ندارد؛ صرفا در بعضی جزئیات که نقشی در حقیقت و حکم معاملات ندارد، تغییر ایجاد گردیده است.همچنین در این کتاب در بحث شخصیت حقوقی در نظام، به بررسی شخصیت دولت پرداخته شده است.

الشخصیة-الإعتباریة.png

کتاب الشخصیة الإعتباریة اثر خالد بن عبد العزیز بن ابراهیم الجرید می باشد.

الشخصیة الإعتباریة

همانطور که از نام کتاب "اصول القانون" یا “المدخل لدراسة القانون” مشخص و واضح است، هدف این کتاب بیان مقدماتی برای ورود به علم قانون است. مؤلف این کتاب خود در مقدمه‌ به این مطلب تصریح کرده است، او بیان داشته از آنجایی که علمی مشخص که به بررسی قانون پراخته باشد، وجود نداشت اما مباحثی پیرامون قانون وجود داشت از این رو و به جهت عدم بررسی مبادی و مقدمات ورود به بحث از قانون، باید مطالبی برای ورود به بحث از قانون تألیف و جمع آوری می شد، که این کتاب در حقیقت این وظیفه را بر دوش کشیده، یعنی کتاب یک احاطه بر اصول و مبادی اساسی قانون را به مخاطب اعطاء می کند تا بتواند با دید جدید به اصل مباحث قانونی ورود پیدا کرد.یکی از مباحثی که در این کتاب به عنوان مقدمه بسیار به آن تأکید شده و مطالب زیادی به آن اختصاص داده شده است، بحث از سیر تطور تاریخی قانون است، این کتاب این سیر را به طور کامل شرح داده و به بررسی تاریخ قوانینی همچون قانون مصری یا رومانیایی و دیگر قوانین پرداخته است.

اصول القانون.jpg

فقه و حقوق

فقه-قانون

اصول القانون، السنهوری-ابستیت

اصول القانون؛ المدخل لدراسة القانون

کتاب پیش رو، اثر دکتر احمد علی عبدالله، به بررسی شخصیت اعتباری پرداخته است. این کتاب به دو بخش مجزا تقسیم شده؛ در بخش اول به بررسی شخص اعتباری در قانون پرداخته است و مباحثی همچون تعریف شخص اعتباری، مایز شخص اعتباری در قانون، اقسام آن و مسئولیت مدنی و جنائی شخص اعتباری پرداخته است. همچنین در این بخش مسئله ای پیرامون انقضاء حیات شخص اعتباری مطرح گردیده است و مواردی را که باعث سلب حیات شخص اعتباری می گردد را ذکر کرده است.در بخش دوم کتاب به بررسی شخص اعتباری در فقه اسلامی پرداخته شده است، در این بخش مصنف کتب به بررسی شخصیت دولت ها و ادارات مختلف پرداخته است، همچنین به نظام وقف و شرکت در پرتو قواعد اسلامی پرداخته است و کتاب را به پایان رسانده است.

الشخصیة الإعتباریة فی الفقه الإسلامی؛ دراسة مقارنة.png

الشخصیة الإعتباریة فی الفقه الإسلامی؛ دراسة مقارنة، احمد علی عبدالله

الشخصیة الإعتباریة فی الفقه الإسلامی؛ دراسة مقارنة

کتاب “المدخل إلی نظریة العام فی الفقه الإسلامی” اثر مصطفی احمد زرقا، و سومین جلد از مجموعه کتاب هایی از او با عنوان “الفقه الإسلامی فی ثوبه الجدید” می باشد.در این کتاب او به بررسی مواردی پرداخته است که در فقه مرسوم و مصطلح کم تر مورد توجه و بحث قرار گرفته است، مواردی همچون بحث از “حق” و انواع آن، یا بحث از “مال” و حالات مختلف آن، در این کتاب مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته اند.همچنین در بخشی دیگر از کتاب مباحثی درباره شخص اعتباری و حکمی مطرح گردیده است و مؤلف کتاب تلاش کرده است تا به موقف فقه اسلامی در قبال این نوع از اشخاص نیز اشاره کرده و توضیحاتی پیرامون آن ارائه نماید. او همچنین در مطالب پایانی کتاب خویش به بیان تفاوت های موجود میان شخص طبیعی و حقیقی با شخص حکمی و اعتباری پرداخته است و نکاتی را بیان داشته، این نکات علاوه بر تبیین فرق میان آن دو، به روشن تر شدن مراد مؤلف از آن موارد نیز کمک کرده اند.

المدخل.إلی-نظریة-العالم-فی-الفقه- الاسلامی.jpg

المدخل العام

المدخل إلی نظریة العام فی الفقه الإسلامی، مصطفی احمد زرقا