بحث ما در فقه السیاسه به تبیین مبسوط شئون ولایت نبی و ولی رسید. در ادامه بحث، برای اثبات شئون اجرایی ولایت در حاکمیت دینی مطالبی ارائه می‌شود.

در واقع ولایتهای دهگانه بحث شده، تحت عنوان ولایت تشریعی هستند. در ادامه مطلب به ولایت تکوینی می‌پردازیم.

ولایت تکوینی:
ولایت تکوینی در واقع، مقام واسطه بودن امام در امور تکوینی را مد نظر قرار می‌دهد.

بعد از اینکه انسان با شریعت مواجه شد یا آن را می‌پذیرد اما زیر بار ولایت قرار نمیگیرد یا اصلا آن را نمی‌پذیرد. پذیرش یا عدم پذیرش ولایت هرکدام آثار خود را بر انسان می‌گذارد.
اعمال فردی و اجتماعی انسان با اینکه تکوینی است تحت تأثیر تشریع است. ولایت باطنی امام و واسطه فیض بودن، انسان را در جهت کمال مطلوب انسانی و هدایت کمک می‌کند.

می‌توان گفت که، ولایت همان اعمال قدرت معنوی است. همچنین «قسیم النار و الجنه» بودن امام، همان ظهور ولایت باطنی امام علیه السلام است.

در اصول کافی روایتی نیز در باب اینکه ائمه علیهم السلام «ولات الامر» هستند آمده است. خدا ائمه را از نظر حجت بودن شرعی و صاحب الامر بودن و قائم بالذات بودن مورد توجه قرار داده است.

در روایتی از امام کاظم علیه السلام آمده است، مبنی بر این که، خدا مومن را با یک روحی از خودش تأیید می‌کند. این همان روح الایمان است که اگر گناهی صورت بگیرد این روح غایب می‌شود و بالعکس اگر عمل خیر و صواب انجام دهد این روح در انسان شاداب می‌شود.

در زیارت صدیقه کبری سلام الله علیها نیز در تأیید ولایت امام مطالب قابل توجهی آمده است.