large_الفائق منتظری.png

medium_الفائق منتظری.png

small_الفائق منتظری.png

thumbnail_الفائق منتظری.png

الفائق منتظری.png

اصول فقه

الفائق

الفائق_فی_الأصول

الفائق فی الأصول

الفائق فی الأصول 3

طلبه سطح 3 مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه السلام تحت اشراف آیت الله مکارم شیرازی، عضو مرکز امور نخبگان حوزه علمیه قم، مدرس، نویسنده کتب و مقالات متعدد، همکاری در امور پژوهشی پژوهشگاه های حوزوی و دفتر فقه معاصر تحت نظر استاد حسین اثنی عشری

الفائق فی الأصول 2

پس از انتشار کتاب الفائق توسط دفتر فقه معاصر حوزه های علمیه، اساتید متعددی همت به تدریس این کتاب گماردند. استاد مهدی منتظری از اساتید حوزه علمیه تهران نیز در سال تحصیلی 1403-1402 نیز مشغول به تدریس این کتاب شده اند. ویژگی تدریس استاد بررسی دقیق کلمات مطرح شده در کتاب در آثار فقهی و اصولی دیگر می باشد. دیگر ویژگی این تدریس، اشتمال آن بر جلسات کوتاه بوده و از این جهت می تواند مخاطبین خاص به خود را داشته باشد.در این قسمت به بررسی خلاصه نکاتی که در هر جلسه توسط استاد مطرح شده است، پرداخته می شود تا مخاطب با آشنایی اجمالی با مسئله وارد به بحث شود.&nbsp;<ul><li style="text-align:justify;">در این جلسه استاد ابتدا اشاره‌ای به سیر تألیف کتاب الفائق نموده و در ادامه به بررسی اجمالی عناوین مطرح شده در این کتاب پرداخته اند. استاد بیان داشته اند که عناوینی که این کتاب مانند سیره عقلاء، الغاء خصوصیت، به آنها پرداخته است، در سایر کتب اصولی به صورت مستقل بررسی نشده اند. البته فقهاء و اصولیون از این موارد در لابه‌لای استدلالات خود استفاده نموده اند، اما بحثی مبسوط و مستقل در رابطه با این عناوین وجود ندارد، و همین نکته یکی از امتیازات این کتاب است.</li><li style="margin-right:80px;text-align:justify;">مثلا بحث از سیره عقلاء، بحثی است که در کلمات بسیاری از اصولیون از آن استفاده شده است، و بزرگانی همچون محقق خوئی به آن برای استدلال بر حجیت خبر واحد تمسک نموده اند. اما این بحث به صورت مستقل در کلمات خود محقق خوئی نیز مورد بحث قرار نگرفته است.</li></ul>&nbsp;&nbsp;در پایان لازم به ذکر است، که صوت اساتید دیگر در رابطه با درس الفائق در سایت قرار داده شده است، به این منظور می توانید با مراجعه به <a href="https://fiqhci.com/professors/9/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%A8-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%82-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?topic=30">این صفحه </a>از تدریس استاد شب زنده دار بهره مند شوید.همچنین برای آشنایی با مطالب علمی مرتبط با فقه معاصر، می توانید وارد کتابخانه فقه معاصر شوید. بدین منظور می توانید بر روی این <a href="https://fiqhci.com/library">لینک</a> کلیک کنید.

الفائق فی الأصول 1

بررسی بیمه اجباری- بیمه تقسیم به سه دسته می شود؛ اموال، اشخاص، مسئولیت.- در بیمه به مانند سایر عقود، اختیار و رضایت طرفین مهم است، حال باید بحث شود که سرنوشت بیمه اجباری چه می شود؟- محقق اصفهانی بر اساس طیب عقلی بیمه اجباری را تصحیح کرده اند.- بیمه اجباری، جایگزین اختیار نبوده و به حفظ حقوق و مصالح عامه مردم مرتبط است.- قوانین کشورها در برخی موارد بیمه را الزامی کرده است، مانند بیمه شخص ثالث در وسائل نقلیه.

large_بیمه بنیادی.png

medium_بیمه بنیادی.png

small_بیمه بنیادی.png

thumbnail_بیمه بنیادی.png

بیمه بنیادی.png

فقه عقود مستحدثه

فقه-بیمه

فقه بیمه

فقه بیمه 17

انواع بیمه و تقسیم‌بندی آن<ul><li>بیمه عام: شامل بیمه اتومبیل، اموال، خانه و اتکایی، به جز بیمه عمر</li><li>بیمه خاص: برای افراد در شرایط خاص، جانی و مالی، نقش دارد<ul><li>انواع بیمه خاص: پول (اسکناس، سکه، چک) که در صورت سرقت گذارنده تعویض می‌شود.</li></ul></li></ul>بیمه مسئولیت قراردادی خسارت های مالی و جانی ناشی از عدم اجرای قرارداد را تحت پوشش می‌گیرد، با شرط غیرعمدی بودن عدم اجرا.&nbsp;بیمه مسئولیت متقابل انواع حالات را پوشش می‌دهد، از جمله مسئولیت کارکنان در قبال یکدیگر.&nbsp;این نوع بیمه در موارد خاص و نادر صادر می‌شود‌؛ به دلیل گسترده بودن پوشش آن.

فقه بیمه 16

شرط ششم در عقد بیمه، تعیین زمان بیمه از جهت ابتدا و انتها، صحبت می‌کند. این شرط به تعیین زمان شروع و پایان پوشش بیمه مربوط است.&nbsp;&nbsp;در تفسیر و اهمیت این شرط، به نکات حقوقی و فقهی مرتبط با تعیین زمان در عقود زمانی، و دلایل لازم برای رعایت این شرط پرداخته شده است.<ul><li style="text-align:justify;">تعیین زمان در عقود زمانی (از جمله عقد بیمه) اساسی است؛ عدم تعیین منجر به باطل شدن قرارداد می‌شود.</li><li style="text-align:justify;">عقود به دو دسته تقسیم می‌شوند: عقودی که زمان در صحت آن‌ها دخالت ندارد و عقودی که دارای زمان قابل تأثیر اند.</li></ul>نکته مهم دیگر لزوم رعایت تعيين شروط در عقود، به خصوص در چند قرار داد مهم است، که در متن به آنها اشاره شده است.

فقه بیمه 15

شرایط صحت عقد بیمه، تعیین خطر و اقساط<ul><li>شرط چهارم: تعیین خطرهای موجب خسارت مانند سوختن، غرق شدن، دزدی و بیماری.</li><li>شرط پنجم: تعیین اقساط و زمان پرداخت آنها.</li></ul>&nbsp;علت تعیین خطر در عقد بیمه: اطمینان از تأمین مال، تعیین مبلغ تامین بستگی به نوع خطر، تراضی طرفین در مورد مبلغ و نوع خطر.<ul><li>اشکال: در صورت عدم وقوع خسارت، پرداخت مبلغ در عقد بیمه به چه صورت است؟<ul><li>اگر اصل عقد و روش پرداخت به صورت اقساط مورد توافق قرار گیرد و شرایط مبلغ هر قسط و زمان پرداخت اقساط مشخص شود، عقد بیمه و روش پرداخت به صورت اقساط صحیح است.</li><li>تعیین مبلغ و زمان پرداخت اقساط در قرارداد بیمه نیز اهمیت دارد.</li></ul></li></ul>

فقه بیمه 14

شرط سوم در بیمه عقد: تعیین مبلغی که بیمه&nbsp;شونده به بیمه‌کننده می‌پردازد.شرط اول (تعیین مورد عقد بیمه) و شرط دوم (تعیین طرفین عقد بیمه) در جلسات گذشته بررسی شدند. شرط سوم به تعیین مبلغی که بیمه‌گذار به بیمه‌گر پرداخت می‌کند، مربوط است.&nbsp;تعریف شرط سوم: تعیین مبلغی که بیمه‌گذار به بیمه‌گر پرداخت می‌کند، مشابه تعیین قیمت در قرارداد بیع است و عدم تعیین آن موجب بطلان عقد بیمه می‌شود.&nbsp;دلایل تعیین مبلغ بیمه:<ul><li style="text-align:justify;">دلیل اول: روایت نبوی «نهی النبیّ... عن بیع الغرر» که به بطلان عقدی که در آن عوضین مجهول باشند، دلالت دارد.</li><li style="text-align:justify;">دلیل دوم: نصوص خاصه در باب بیع مانند روایت حلبی که تعلیل در حکم به بطلان معاملات به صورت مجازفه می‌پردازد.</li></ul>اشکال و پاسخ به استدلال: برخی اشکال کرده‌اند که روایت به کراهت معاملات مجازفه دلالت دارد نه فساد. در پاسخ گفته شده که کراهت در روایت به معنای حرمت و عدم جواز است.&nbsp;الغای خصوصیت: ضمیمه کردن تعلیل مذکور به ارتکاز عرفی که عقال اقدام به معامله جزافیه نمی‌کنند، منجر به این می‌شود که معاملات جزافیه در هر عقدی باطل باشد.مناقشه در الغای خصوصیت: برخی اساتید معتقدند که الغای خصوصیت در عقد بیمه جاری نیست زیرا بیمه شامل غرر و جزاف است و عقد بیمه با احتمال وقوع خسارت مواجه است.پاسخ به مناقشه:&nbsp;عقد بیمه با علم به ماهیت تعلیقی آن توسط عقلاء پذیرفته می‌شود و شامل عموم ادله اوفوا بالعقود و تجارة عن تراض می‌شود.&nbsp;عقد بیمه و پرداخت اقساط بیمه در مقابل موضوع تخمینی نیست تا صدق عقد مجازفه بر آن بکند. بنابراین، بطلان عقد بیمه در این زمینه پذیرفتنی نیست.در نهایت هم باید بیان شود که ادله بطلان مجازفه به خصوص در بیع است و عقد بیمه از این قبیل نیست. به علاوه، سیره نظری و عملی عقلاء نشان می‌دهد که پرداخت اقساط بیمه موجب جزاف و غرر نمی‌شود.&nbsp;

فقه بیمه 13

بررسی چند صورت در رابطه با عقود:<ul><li style="text-align:justify;">صورت اول: اگر طرفین عقد یا یکی از آنها قبل یا بعد از عقد معین نباشند، عقد باطل است؛ زیرا وفا به عقد و احکام آن ممکن نیست.&nbsp;</li><li style="text-align:justify;">صورت دوم: اگر طرفین در ضمن عقد معین نباشند، اما بعد از عقد معین شوند، بحث بر سر صحت عقد پیش می‌آید. تعیین طرفین در هر صورت حائز اهمیت است و تأمین صحت عقد را فراهم می‌کند.</li></ul>اعتبار و پایبندی شرکت‌های بیمه در تأمین و تعهداتشان نشانگر میزان تعهد و پایبندی آن‌ها به قراردادهاست، بدون توجه به اینکه آیا بیمه به صورت عقد مستقل یا مندرج در قراردادهای دیگر همچون ضمان، صلح یا هبه معوضه صورت گرفته باشد.&nbsp;شرط دوم در مسأله چهارم - تعیین طرفین عقد بیمه- دو دلیل برای تعیین طرفین عقد بیمه ارائه شده است: اولاً، شرکت بیمه با عدم تعیین مؤمن علیه به چالش کشیده می‌شود. دوماً، انجام عقد بیمه بدون تعیین مؤمنعلیه به عنوان یک معامله غیر قانونی تصور می‌شود.- اختلاف نظرات وجود دارد؛ از جانب فقها، برخی معاملات سفاهت را باطل و بخش ديگر آن را قابل لغو نمیدانند.- شرط دوم در مسأله چهارم، تعيين طرفين عقد بيمە را به خصوصيت "طرفي الإِيلاء والقبول" و "شخص حقيقي" يا "حَقُّ الْإِيلاء" منسجم میداند.- در صورت عدم تعيين طَرَفَي الْعَقْد، قانوناً، عقد بيمە باطل است.

فقه بیمه 12

اهمیت رفع جهل و ابهام در عقود و معاملات<ul><li>در مسأله چهارم، شروط تعیین مورد معامله در عقود بحث شده است.</li><li>عقود باید معلوم و معین باشند، به‌ویژه در عقود بیمه و دیگر اقسام عقود.</li><li>تفاوت معلوم بودن و معین بودن مورد معامله در انواع عقود تجاری برجسته است.</li><li>روایات اسلامی نیز نکات رفع غرر و جهل در عقود را تأکید می‌کنند.</li><li>هرگونه ابهام یا جهل در صفات کالا منجر به باطل شدن معامله خواهد شد.</li></ul>&nbsp;مرحوم امام خمینی درباره تفاوت بین ابهام در کمیت و کیفیت در معاملات سخن گفته اند و بر اهمیت رفع ابهام و جهل تأکید داشته است. البته اوصافی مانند کیفیات، به عنوان عناصر خارجی معامله، قابل بطلان نیستند. اما در بحث بیع، تغییر رایحه کالا ممکن است باطل کننده باشد.

فقه بیمه 11

استاد امین اسد پور از اساتید سطح عالی حوزه علمیه قم بوده و به تدریس دروس فقه و اصول و همچنین دروس فلسفه اشتغال داشته و هر ساله طلاب به بهره گیری از دروس ایشان مشغول هستند.استاد اسد پور در کنار تدریس در مسائل مذکور به تدریس هرمنوتیک، انسان شناسی و اموری از این قبیل در مرکز تخصصی اسراء پرداخته اند.اکنون استاد اسد پور عضو شورای علمی طرح شهید صدر در بنیاد شیخ انصاری بوده و به داوری طرح های پژوهشی ارائه شده به این بنیاد می پردازند.از دیگر خصوصیات ایشان، تمایل فکری و بررسی تحلیلی آراء امام خمینی توسط ایشان می باشد.

استاد علیرضا اعرافی متولد سال 1338، از اساتید مطرح و از سال 1395 مدیر حوزه‌های علمیه می باشند. ایشان در سال 1398 با حکم رهبر معظم انقلاب، به عضویت شورای نگهبان در آمدند.استاد اعرافی علاوه بر مشاغل اجرائی، به تدریس خارج دروس حوزوی نیز اشتغال داشته و دروس فقه، اصول، تفسیر، فلسفه فقه و…. ایشان از دروس پر رونق حوزه علیمه قم می باشد.در رابطه با فقه معاصر نیز، ایشان در چند سال اخیر به بررسی مباحث فقه اجتماعی پرداخته اند. صوت و تقریر جلسات این درس، به علاوه ارائه کلیات مطالب ارائه شده در هر جلسه با هدف آشنائی بیشتر با محتوای هر درس، به تفکیک جلسات در همین صفحه ارائه شده است.

استاد مهدی شب زنده دار از اساتید مطرح حوزه علمیه قم بوده و به تدریس دروس خارج فقه و اصول اشتغال دارند.ایشان در فروردین ماه سال 1392 با حکم رهبر معظم انقلاب به عضویت در شورای نگهبان در آمدند، در ادامه نیز این حکم در سال 1401 توسط ایشان تمدید گردید.از اساتید مطرح ایشان باید به میرزا جواد تبریزی، مرتضی حائری یزدی و حسین وحید خراسانی اشاره کرد.پس از تدوین دو کتاب “الفائق فی الأصول” و “الشخص الإعتباری” توسط دفتر فقه معاصر حوزه های علمیه، استاد شب زنده دار علاوه بر تدریس عناوین مد نظر در دروس خارج خود، به تدریس خارج این دو کتاب نیز پرداختند؛ تمامی صوت جلسات و تقریرات این درس در همین صفحه بارگزاری شده است.&nbsp;&nbsp;

بسم الله الرحمن الرحيم<ul><li style="direction:rtl;text-align:justify;">مشخصات فردی: علی عندلیبی در سال 1334 (68 سال) متولد در شهر فامنین از استان همدان&nbsp;</li><li style="direction:rtl;text-align:justify;">تحصیلات حوزوی:&nbsp;در سال 1349 وارد حوزه علمیه قم شده و دوره سطح را در مدت پنج سال با استفاده از محضر اساتید معظم حضرات آقایان طالقانی، باکوئی، دوزدوزانی، علوی‌گرگانی، شهید حقانی، اعتمادی، ستوده، حرم‌پناهی، محمدی‌گیلانی، راستی‌کاشانی، طاهری‌خرم‌آبادی و... به پایان رسانده و از سال 1354 به مدت 17 سال از درس خارج فقه و اصول اساتید معزز حضرات آیات &nbsp;شیخ کاظم تبریزی، شیخ جواد تبریزی، شیخ مرتضی حائری، وحید خراسانی و مؤمن استفاده کرده و در سال 1372 همراه با اخذ مدرک سطح4 موفق به دریافت گواهی اجتهاد از طرف حضرات آیات جناب آقایان مؤمن و طاهری‌خرم‌آبادی شده است. ایشان در رشته فلسفه از محضر اساتید گرانمایه جناب آقایان محمدی‌گیلانی و جوادی‌آملی کتاب‌های شرح منظومه، اسفار و شفاء را آموزش دیده است.&nbsp;</li><li style="direction:rtl;">تدریس و پژوهش:</li></ul>تدریس سطح تا سال 1376 و پس از آن تدریس خارج فقه و اصول در موسسه بقیه الله (عج) و سایر مراکز فقهی و به صورت آزاد و عضو هیئت علمی جامعة المصطفی (ص). موضوعات تدریس و تحقیق&nbsp;فقهی ایشان عبارتند از:<ul><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">فقه بورس و&nbsp;بازار سرمایه</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">فقه&nbsp;شرکت‌های سهامی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">مکاسب، بیع و ربا</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">شخص حقوقی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">جامعه‌شناسی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">تغییر جنسیت</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">ارث&nbsp;زوجه از عقار</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">ولایت فقیه</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">احکام مفقودالاثر</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">غنا و موسیقی</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">خمس</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">زکات</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">صلات</li><li style="direction:rtl;margin-right:80px;text-align:justify;">صوم و مسائل مستحدثه آن</li></ul>همکاری با دفتر همکاری حوزه و دانشگاه حدود 10 سال.همکاری با مدارج علمی مدیریت حوزه علمیه قم از سال 1372 به عنوان داور، راهنما، مشاور و عضویت در کمیته تخصصی فقه و اصول. و&nbsp;استاد راهنما و مشاور ده‌ها پایان‌نامه در موضوعات معاصر حوزه اقتصادی و مالی&nbsp;همکاری با مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام در تدوین کتب و مقالات برای مجمع فقه جده.&nbsp;تدوین کتاب رسمی اصول فقه شیعه برای ارسال به آن مجمع.عضویت در مجمع مشورتی فقهی شورای نگهبان.ممتحن اجتهاد نامزدهای عضویت در مجلس خبرگان رهبریعضو&nbsp;گروه اقتصادی موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی.تأسیس گروه فقهی با همکاری عده‌ای از اساتید برای تدوین کتاب جامع فقهی مشتمل بر آراء فقهاء و ادلّه آنها از متقدمین تا دوران معاصر.عضو کرسی علمی فقه و اصول هیئت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی و نقد و مناظره.همکاری با گروه‌های علمی فقه‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.عضو&nbsp;شورای علمی دفتر فقه معاصر حوزه‌های علمیه از سال 1395.عضو هيات امناء موسسه عالی فقه و علوم اسلامی.&nbsp;<ul><li style="direction:rtl;text-align:justify;">تألیفات و آثار علمی: از ایشان آثار علمی متعددی به‌جای ماننده که برخی نیز چاپ شده از جمله:</li></ul>اصول: کتاب قواعد اصول الفقه علی مذهب الإمامیّة.فقه: کتاب الخمس حدود 10 جلد، فقه البورصة والأوراق المالية 4 جلد، کتاب الإعتکاف، رسالة فی تنجیس المتنجس، رسالة فی التحکیم فی القضاء، رسالة بطاقة الإئتمان، رسالة فی بیع الدین، رسالة فی عفو المجنی‌علیه، رسالة فی الصلاة خلف المقام حیث ما کان، رسالة فی غسل الإحرام.رجال: کتاب ابراهیم بن هاشم مشتمل بر قواعد عامه و توثیقات عامه رجالی.تاریخ: کتاب فاطمة بعد أبیها سلام‌الله علیهما وآلهما. &nbsp;جامعه‌شناسی: مقومات جامعه، قانونمندی جامعه، قوانین حاکم بر جامعه، جبر اجتماعی، تغییرات اجتماعی، تفکرات اجتماعی مسلمانان، تفکرات اجتماعی دوران باستان.&nbsp;همکاری در تالیف کتاب الفائق فی الاصولهمکاری در تالیف کتاب الشخص الاعتباری (ماهیت و احکام شخص حقوقی)&nbsp;

استاد محمد محمدی قائنی، از اساتید مطرح درس خارج حوزه علمیه قم بوده، و علاوه بر تدریس دروس مرسوم فقهی و اصولی سنتی با عناونی همچون "کتاب الدیات" و &nbsp;"کتاب القصاص" در فقه، و “نواهی” و “مفاهیم” در اصول، به تدریس درس خارج فقه معاصر نیز پرداخته اند.&nbsp;درس خارج فقه پزشکی استاد قائینی به یکی از دروس مهم فقه معاصر تبدیل شده است.&nbsp;از اساتید ایشام به مرحوم آیت الله خوئی و آیت الله تبریزی اشاره کرد.علاوه بر تدریس، استاد به تألیف کتاب نیز اشتغال داشته و کتبی متعدد از ایشان به انتشار رسیده است، یکی از این کتاب ها کتاب “المبسوط فی فقه المسائل المعاصر” است، که به بررسی فقهی چندی از مسائل معاصر پرداخته است.

استاد سید علی مدرسی طباطبائی، معروف به سید علی مدرسی یزدی در سال 1336 در یزد دیده به جهان گشود. و اکنون نماینده مردم فارس در مجلس خیرگان رهبری می باشد.از اساتید ایشان در دوره تحصیل و شرکت در دورس خارج می توان به شیخ مرتضی حائری، میرزا جواد تبریزی و آیت الله وحید خراسانی اشاره کرد.ایشان در سال های اخیر به تدریس دوری فقه معاصر برای تأمین نیاز جامعه پرداخته اند، و دروسی همچون فقه قانون گذاری و فقه اقتصاد را تدریس نموده اند.