معرفی کتاب
|
دیدگاه کاربران
در این جلسه، استاد عباسی خراسانی در رابطه با مسائل بورس و ارتباط آن با مباحث فقهی و حقوقی به بیان مطالبی پرداختهاند. ابتدا با ذکر حدیثی اخلاقی از امام عسکری (ع) و ویژگیهای ائمه معصومین (ع) آغاز کردند. ایشان به نقش امام عسکری (ع) در فراهم کردن بستر امامت امام زمان (عج) و اهمیت روز آغاز امامت امام مهدی (عج) اشاره کردند. همچنین به اوصاف امامان، بهویژه امام مهدی (عج) تحت عنوان "بقیة الله" پرداختند و توصیههایی برای ارتباط با امام زمان (عج) ارائه کردند، از جمله خواندن دعای عهد و زیارت آل یس.
در بخش دوم جلسه، خلاصهای از مباحث جلسه گذشته بیان شد. استاد به این نکته اشاره کردند که معاملات عقلائیه در شرع مردود نیست و اصولاً در مسائل مستحدثه میتوان با استناد به اصول کلی شریعت، معاملات جدید مانند بورس را مشروع دانست. بر این اساس، اطلاقات و عموماتی از قبیل "احل الله البیع" و "الناس مسلطون علی اموالهم" بیان شده و استدلال گردید که این اصول تمامی معاملات جدید را شامل میشود.
در بخش سوم، به بحث حقوق در بورس پرداختند. استاد ابتدا معنای لغوی و اصطلاحی حق را توضیح دادند و به بررسی نظریات فقهاء در این زمینه پرداختند. از نظر استاد، حق یک ماهیت اعتباری است که میتواند با ملک و سلطنت جمع شود. همچنین به نظریات بزرگان فقهی مانند شیخ انصاری، سید یزدی، نائینی و امام خمینی اشاره شد و نظریات ایشان درباره حق و ملکیت تشریح گردید.
در بخش چهارم، رابطه حکم تکلیفی و حکم وضعی مورد بررسی قرار گرفت. نظریات مختلف در این زمینه، از جمله نظر مشهور فقها و شیخ انصاری، شهید صدر و آخوند خراسانی مورد بحث قرار گرفت. در نهایت، نظر شهید صدر درباره تقدم حکم وضعی بر حکم تکلیفی ترجیح داده شد. نظر استاد عباسی: حق، نسبت شیئی به چیزی که دارای سلطنت یا ملکیت است، اعم از عین، فعل، عقد، شخص یا یا غیر آن یعنی شخصیت است.
در بخش پنجم، استاد به عمومیت اشخاص حقیقی و حقوقی در معاملات بورس اشاره کردند و از رساله حقوق امام سجاد (ع) بهعنوان منبعی معتبر برای تبیین این عمومیت استفاده کردند. بهویژه حقوق واجبه و مندوبه که امام سجاد (ع) در این رساله مطرح کردهاند، بهعنوان مدرکی برای شمول حقوق بر شخصیتهای حقیقی و حقوقی، حتی در زمینه جمادات و حیوانات، بیان شد.
در نهایت، استاد به مباحثی مانند وصیت و وقف برای اشیاء و حیوانات اشاره کردند و تأکید داشتند که شخصیت حقیقی و حقوقی هر دو در فقه دارای اعتبار هستند. همچنین ادامه بحث درباره اعتبار شخصیتهای حقیقی و حقوقی در معاملات بورس به جلسه بعدی موکول شد.