تقریرات و متون آموزشی

|

( 12 )
فقه بورس
فقه مسائل بورسی 19

معرفی کتاب

|

دیدگاه کاربران

استاد عباسی خراسانی در این جلسه به بررسی مشروعیت معاملات بورس و استناد به روایات اسلامی و دلایل عقلایی می‌پردازد. ایشان ابتدا با تأکید بر ارزش عبادات شبانه و ویژگی‌های امام عسکری (علیه‌السلام)، بر اهمیت نماز شب و بیداری سحر برای نزدیکی به خداوند اشاره می‌کنند. سپس به مباحث اصلی درس می‌پردازند.

در ابتدا، استاد به این نکته اشاره می‌کند که انسان‌ها از دیدگاه اسلام، در مسائل اقتصادی آزاد هستند تا زمانی که وارد محدوده‌های قرمز، مانند ربوی بودن یا ذلیلانه بودن معامله، نشوند. بنابراین معاملات بورس در شرایطی که با این موانع برخورد نکنند، شرعی و مجاز هستند. ایشان این امر را از روایات تفویض امور به مؤمن استنباط می‌کنند و تأکید دارند که بورس از این لحاظ مشروعیت دارد.

در ادامه، استاد به اشکالی می‌پردازند که ممکن است گفته شود قیود مختلف مانند ممنوعیت معاملات ربوی یا ذلیلانه بودن، تخصیص اکثر ایجاد کرده و عام بودن اصل را محدود می‌کند. ایشان پاسخ می‌دهند که چنین تخصیصی رخ نداده است، چرا که این قیود از ابتدا جزء تعریف معامله مؤمنانه بوده و تخصیص اکثر محسوب نمی‌شوند.

استاد سپس به دو مبنا در مورد مشروعیت معاملات می‌پردازند. 

  1. مبنای اول، وابستگی معاملات به تأیید ولی فقیه است. ایشان این مبنا را از دیدگاه امام عسکری (علیه‌السلام) و حکومت اسلامی مورد تأیید می‌دانند و می‌گویند که تمام معاملات باید به نوعی با ولایت فقیه مرتبط باشند. 
  2. مبنای دوم، مشروعیت حکومت غیر مسلمان است به شرط عدم تضاد با اصول دینی.

در نهایت، استاد نتیجه می‌گیرند که اصل بورس و معاملات آن با توجه به عرف، سیره عقلاء، اطلاقات قرآنی و روایات، اشکال ندارد. با این حال، باید محدودیت‌هایی برای جلوگیری از فساد و رعایت حقوق افراد وضع شود. همچنین موضوع‌شناسی و شناخت دقیق بورس برای فقیهان و نظریه‌پردازان اهمیت زیادی دارد.

دفتر فقه معاصر در پیام‌رسان‌ها:

تمام حقوق مادی و معنوی برای سایت دفتر فقه معاصر حوزه‌های علمیه محفوظ است@2025