معرفی کتاب
|
دیدگاه کاربران
استاد عباسی خراسانی ابتدا با ذکر حدیثی اخلاقی از امام حسن عسکری (ع) جلسه را شروع کردند که پنج نشانه برای مؤمن ذکر شده است: خواندن پنجاه و یک رکعت نماز (واجب و نافله)، زیارت اربعین، پوشیدن انگشتر در دست راست، سجده بر خاک، و بلند گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم». در ادامه تأکید کردند که نمازهای نافله و مخصوصاً نماز شب از اهمیت ویژهای برخوردار است و توصیه شده که مؤمنین به این اعمال توجه داشته باشند.
پس از بخش اخلاقی، استاد به خلاصهای از مباحث جلسه گذشته درباره مشروعیت بورس و معاملات در آن پرداختند. دلایلی برای مشروعیت این معاملات ذکر شد از جمله عمومات آیات قرآنی مانند «أوفوا بالعقود» و «أحل الله البیع» که نشان میدهد معاملات عقلایی مانند بورس در دایره احکام شریعت هستند.
استاد سپس به بحث درباره قاعده فقهی «وجوب حفظ نظام» و «حرمت اختلال نظام» پرداختند. این قاعده به معنی لزوم حفظ نظام اقتصادی و اجتماعی است و به دلایل مختلفی از جمله عقل، سیره عقلاء، و نصوص شرعی اثبات میشود. استاد از کتابهای مهم فقهی و اصولی مانند «رسائل» شیخ انصاری و «جواهر الکلام» صاحب جواهر نقل قول کردند و توضیح دادند که اگر نظام اقتصادی و معیشتی مردم دچار اختلال شود، از دیدگاه شرع حرام است.
این قاعده حفظ نظام در سه سطح بررسی شد: اول، حفظ نظام اسلامی که حفظ بیضه اسلام و احکام آن است؛ دوم، حفظ نظام حکومتی که به معنی حفظ حاکمیت اسلامی است؛ و سوم، حفظ نظام معیشتی مردم که به مدیریت و تنظیم امور زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم برمیگردد. در نهایت، استاد با استناد به آرای علما و فقها نتیجه گرفتند که معاملات بورس و فعالیتهای اقتصادی مشابه از لحاظ شرعی مجاز هستند، مشروط بر اینکه به اختلال در نظام اقتصادی منجر نشوند و در راستای حفظ معیشت مردم باشند.