در این جلسه، استاد عباسی خراسانی درباره مشروعیت معاملات بورسی بر اساس سیره عقلاء به تبیین اصول فقهی و استدلال‌های مبتنی بر عقل و شرع می‌پردازند. در ابتدای جلسه، استاد به حدیثی از حضرت امیر المؤمنین علیه‌السلام اشاره می‌کنند که در آن زندگی دنیا به دو روز تقسیم شده است: یک روز به نفع انسان و روز دیگر به ضرر او. حضرت علی علیه‌السلام می‌فرمایند که نباید در روزهای خوشی به غرور دچار شد و در روزهای سختی نباید غمگین شد، زیرا هر دوی این روزها برای امتحان انسان هستند. این مقدمه به موضوع اصلی درس، یعنی تبیین مبانی فقهی معاملات در بورس، مرتبط است.

در ادامه استاد به مسائل مختلفی از جمله استناد به ادله شرعی برای جواز معامله در بورس می‌پردازند. از نظر ایشان، بورس بازاری است که در آن معاملات متنوعی انجام می‌شود و این معاملات تحت عنوان تجارت قرار می‌گیرند. سود و ربحی که در بورس به دست می‌آید، از نظر شرعی اشکالی ندارد و اطلاقات ادله بیع شامل این مباحث می‌شود. ایشان با استفاده از ادله‌ای مانند آیه ﴿أحل الله البیع﴾ و ﴿أوفوا بالعقود﴾ استدلال می‌کنند که این معاملات شرعی هستند و می‌توان آنها را مشروع دانست.

یکی از نکات کلیدی که در این درس مطرح می‌شود، مسئله وکالت و ولایت در معاملات بورسی است. استاد بیان می‌کنند که اگر یک کارگزار یا وکیل مالی داشته باشد و مجوز تصرف در آن مال را داشته باشد، می‌تواند به نمایندگی از مالک اصلی خرید و فروش انجام دهد. این امر با توجه به آیات قرآن و اصول فقهی قابل استناد است و در نتیجه معاملات بورس از این جهت مشکلی ندارد.

استاد سپس به یک اشکال احتمالی می‌پردازند که ممکن است برخی بگویند آیات ﴿أوفوا بالعقود﴾ و ﴿أحل الله البیع﴾ شامل معاملات عرفی نمی‌شود و تنها معاملات شرعی معتبر هستند. در پاسخ به این اشکال، استاد استدلال می‌کنند که حقیقت شرعیه در عقود مستقل نیست و بعد عقود عرفیه است؛ و عقود در مقام ثبوت شرعی و در مقام اثبات، عرفی هستند. به بیان دیگر، عقود شرعی همان عقود عرفی هستند که شارع آنها را تایید کرده است و ما نمی‌توانیم بین این دو نوع عقد تفکیک قائل شویم.

یکی دیگر از نکات مهم این درس استناد به سیره عقلاء به عنوان دلیل مشروعیت بورس است. استاد معتقدند که بورس یک امر عقلایی است و عقلا در آن معاملات انجام می‌دهند. شارع نیز این نوع معاملات را ردع نکرده است و همین عدم ردع کافی است تا معاملات بورس را معتبر بدانیم. سیره عقلاء در تبیین موضوعات احکام اسلامی نقش مهمی دارد و می‌تواند به عنوان دلیل مستقل برای مشروعیت معاملات بورسی مطرح شود.

به طور کلی، استاد با استناد به آیات قرآن، احادیث، و مبانی اصولی و فقهی، به این نتیجه می‌رسند که بورس و معاملات آن مشروعیت شرعی دارند، مشروط بر اینکه این معاملات با موازین شرعی مانند عدم وقوع ربا تطبیق داشته باشند.