تقریرات و متون آموزشی

|

( 12 )
فقه بورس
فقه مسائل بورسی 11

معرفی کتاب

|

دیدگاه کاربران

درس استاد عباسی خراسانی در موضوع فقه مسائل بورس به بررسی ابعاد مختلف این موضوع می‌پردازد. ایشان با استناد به حدیث امام کاظم علیه‌السلام، دنیا را به دریای عمیق تشبیه کرده و بر اهمیت تقوا به عنوان وسیله نجات در این دریا تأکید کردند. تقوا به عنوان کشتی نجات انسان در دنیای پرتلاطم اهمیت دارد و پیروی از اهل بیت نیز به عنوان مصداقی از تقوا ذکر شد.

در ادامه، استاد به تحلیل بورس به عنوان نوعی تجارت پرداختند و بر این نکته تأکید کردند که بورس باید تحت عنوان مکاسب و تجارت در نظر گرفته شود. ایشان ضمن بررسی روایات مکاسب، بیان کردند که بورس به دلیل نوساناتش نمی‌تواند در حصر معاملات قدیمی قرار گیرد. از دیدگاه فقهی، حصر معاملات باید استقرایی باشد و نمی‌توان آن را به صورت عقلی محدود کرد.

موضوع بیع منافع در بورس نیز مورد توجه قرار گرفت. استاد به نظرات مرحوم آخوند و مرحوم حکیم اشاره کردند که بیع می‌تواند شامل منفعت باشد. این بحث در ارتباط با معاملات بورس اهمیت دارد، چرا که در این بازار عموماً منافع مورد معامله قرار می‌گیرد. استاد در این راستا به بحث عین و انواع آن نیز پرداختند و توضیح دادند که عین می‌تواند در ذمه، کلی مشخص، یا مشاع باشد. تأکید کردند که در بورس، عین دارای اطلاقات مختلفی است که در معاملات باید مورد توجه قرار گیرد.

همچنین، استاد به مفهوم مالیت پرداختند و تأکید کردند که مالیت اعتباری نیز می‌تواند مورد خرید و فروش قرار گیرد. ایشان به این نتیجه رسیدند که بورس و معاملات مستحدثه در قالب بیع قابل بررسی هستند و بسیاری از احکام می‌توانند بر اساس مالیت اعتباری شکل بگیرند.

در پایان، استاد دو مبنای اصلی برای احکام جدید در فقه بورس ارائه دادند: 

  1. اول اینکه عقود، حصر عقلی ندارند.
  2. دوم اینکه احکام به تبع تغییر موضوعات تغییر می‌کنند. این دیدگاه‌ها پایه‌گذار فهم جدیدی از مسائل فقهی در حوزه بورس و معاملات نوظهور هستند و به روشن شدن ابعاد فقهی این حوزه کمک می‌کنند.

دفتر فقه معاصر در پیام‌رسان‌ها:

تمام حقوق مادی و معنوی برای سایت دفتر فقه معاصر حوزه‌های علمیه محفوظ است@2025