معرفی کتاب
|
دیدگاه کاربران
در این جلسه، استاد عباسی خراسانی به بررسی مسائل فقهی مرتبط با بورس و پیشینه آن پرداخته و با بیان احادیث اخلاقی، به اهمیت تأدیب و تربیت در تعاملات اجتماعی اشاره دارند. ایشان حدیثی از امام صادق (علیهالسلام) نقل میکنند که در آن به تأدیب از سوی پدر بزرگوارشان، امام باقر (علیهالسلام) اشاره شده و به سه نکته مهم در زندگی اشاره میشود. نخست، پرهیز از همنشینی با افراد بد؛ بدین معنا که انسان باید در انتخاب دوستان و همنشینان خود دقت کند زیرا همنشینی با افراد بد میتواند عواقب منفی بر روی انسان داشته باشد. دوم، مراقبت از زبان و پرهیز از زیادهگویی؛ زیرا عدم کنترل زبان میتواند به پشیمانی و عواقب ناگوار منجر شود. سوم، پرهیز از ورود به مکانها و مواردی که باعث اتهام میشود، زیرا انسان باید از مواضع تهمت دوری کند.
پس از ذکر این نکات اخلاقی، استاد به بررسی مباحث فقهی مستحدثه میپردازند و بر اهمیت زمانشناسی و مکانشناسی فقیه تأکید میکنند. ایشان بیان میکنند که فقیه باید از شرایط زمان و مکان آگاه باشد و درک صحیحی از موضوعات مبتلا به داشته باشد تا بتواند احکام مناسب را استخراج کند. همچنین، فقیه باید توانایی استنباط صحیح مسائل مستحدثه از منابع دینی را داشته باشد و به تأثیرات زمان و مکان در استخراج احکام توجه نماید.
سپس استاد به تاریخچه پیدایش بورس و معنای آن اشاره میکنند. واژه بورس از قرن پانزدهم میلادی به کار رفته و در ابتدا به مکانهایی اطلاق میشد که بازرگانان کالاهای خود را حراج میکردند. همچنین، تاریخچه بورس جهانی و بورس در ایران بررسی میشود. بورس ایران در بهمن سال 1346 تأسیس شد و با گذشت زمان، این بازار به شکل فعلی و گستردهای درآمده است.
بهعلاوه، استاد به تفکیک ادوار بورس در ایران میپردازند. این ادوار شامل دوره قبل از انقلاب (1346 تا 1357) و دو دوره بعد از انقلاب (1358 تا 1367 و 1368 تا 1383) است. با تحلیل تغییرات و تحولات بورس در هر یک از این دورهها، استاد به این نکته اشاره میکنند که بورس در حال حاضر به عنوان یک بازار توسعهیافته برای تجارت تلقی میشود و از نظر فقهی، میتواند به عنوان عنوانی از مکاسب و متاجر شناخته شود.
در پایان، استاد به تطبیق بورس با عناوین فقهی اشاره کرده و میفرمایند که بورس یک نوع تجارت به شمار میآید و از منظر فقهی، باید به مبادلات انجامشده در آن توجه شود. لذا، تأکید بر رعایت شرایط شرعی در این معاملات و تأکید بر «تجارت عن تراض» به عنوان یکی از اصول اصلی تجارت در اسلام مطرح میشود. در مجموع، این جلسه به بررسی جوانب مختلف بورس و فقه مرتبط با آن پرداخته و بر اهمیت شناخت و فهم این مسائل تأکید دارد.