شبهه ربا در بیمه

 یکی از مسائل مورد نزاع در قراردادهای بیمه، شبهه ربا است که امام خمینی در مساله نهم به آن پرداخته‌اند.

•  نظر مرحوم مام خمینی (ره): اگر بیمه‌کننده به پرداخت اضافه‌ای بر مبلغ بیمه ملتزم شود، اشکالی ندارد و این افزایش از ربای قرضی نیست چون پرداخت اقساط قرض نیست بلکه بیمه معامله مستقلی است.
  • توضیحات مساله نهم: امام خمینی توضیح می‌دهند که اضافه پرداخت شرکت بیمه به عنوان ترغیب بیمه‌گذاران است و اقساط به عنوان قرض داده نمی‌شود بلکه در مقابل پذیرش مسئولیت پرداخت می‌شود.
• اشکالات اهل سنت: فقهای اهل سنت معتقدند که این اضافه از قبیل ربای قرضی است و مخالف شرع.
  • پاسخ امام خمینی: پولی که اداره بیمه می‌گیرد، وام نیست بلکه به ازای پذیرش مسئولیت از سوی بیمه‌گر دریافت می‌شود و شبهه ربا بوجود نمی‌آید.
•  لزوم تفکیک دو حالت: 

  - حالت اول: اضافه پرداخت به عنوان ترغیب مشکلی ندارد.

  - حالت دوم: اگر پرداخت اضافه به عنوان قرض باشد، ربای قرضی می‌شود و حرام است.

نتیجه‌گیری: با توجه به دو حالت، آنچه در عمل اتفاق می‌افتد حالت دوم است که شبهه ربا مسلماً وجود دارد.

نظر مختار: با توجه به بیان امام خمینی، بیمه عقد مستقلی است و شبهه ربا را دفع می‌کند زیرا مبلغ به عنوان قرض پرداخت نمی‌شود بلکه در مقابل پذیرش مسئولیت است.

تأیید قرارداد: در پایان تأکید می‌شود که بیمه به عنوان یک عقد مستقل، با شرط اضافه، جایز و نافذ است.