- در جلسات گذشته بحث از مناقشاتی شد که بر نظریه اشاعره در حسن و قبح عقلی وارد بود و برخی از اینها به این بر میگشت که هم در پایههای دین و معرفت الله و هم در اثبات معجزه و نبوت و وجوب طاعت و حرمت معصیت، ما نیازمند به حکم عقل عملی به قبح ظلم و حسن عدل داریم و مرحوم شهید صدر (ره) فرمودند اثبات این مسائل پایه در وجوب معرفت الله و طاعت و عصیان، نیاز به حسن و قبح ذاتی ندارد و اینها از هم جداست.
- نظرات مرحوم شهید صدر (ره) در پرتو حسگرایی و تکیه عمده بر راه حس وجود دارد و آن این است که با همین روشهای رایج در علم با مفهوم امروزی که برای اثبات نظریات از آن بهره میبریم میتوانیم ترقی به عالم غیب کنیم و با همین شیوههای متعارف در علوم میشود راهی به اثبات پایههای ادیان و پی به عالم غیب برد.
- در روششناسی مرحوم شهید صدر (ره) ما دو مسئله مهم داریم که یک موضوع مهم این است که ایشان تلاش میکند که اثبات گزارههای دینی و اعتقادی را بر منهج استقرا به عنوان همان منهجی که در علم مورد استفاده قرار میگیرد استفاده کند ضمن این که تلاش دارند بگویند این منهج ابتنایی بر مقدمات عقلی و بدیهیات عقلی به معنای عقل نظری ندارد.
- در اینکه گزارههای کلامی و اعتقادی ما با همان عقل نظری قابل اثبات است و یا بدون نیاز به عقل عملی قابل اثبات نیست، بعضی از صاحبنظران میگویند در از گزارههای اعتقادی قابل اثبات است و در مثل معجزه و نبوت اگر عقل عملی را نیاوریم بازمیمانیم و بعضی میگویند ما نیاز داریم در برخی از استدلالات به مقدمات عقل عملی ولی منحصر نیست و در برعضی دیگر میگویند اصلاً ما در اثبات کل گزارههای کلامی و اعتقادی نیازی به عقل عملی نداریم.
جهت بهرهمندی از تفصیل مطالب مذکور، لازم است یازدهمین جلسه از مباحث درس خارج فقه روابط اجتماعی که توسط استاد معظم آیت الله اعرافی تدریس شده است استماع فرمایید.